کاربرد اسپکتروسکوپی در پزشکی
برای توضیح کاربرد اسپکتروسکوپی در پزشکی به ارائه مختصری از مقالات پزشکی در این باره می پردازیم:
تصویربرداری ملکولی با استفاده از اسپکتروسکوپی تشدید مغناطیسی (MRS)
تصویربرداری ملکولی روشی نوین در بررسی مطالعات فیزیولوژیکی در ابعاد مولکولی است. از میان روش های مختلفی که برای این منظور معرفی شده, روش اسپکتروسکوپی تشدید مغناطیسی (MRS) امکان مطالعه دقیق تر فعالیت های ناحیه مغز و نیز تومورهای نواحی مختلف بدن را فراهم می کند.
مواد و روش ها: در این مطالعه مروری, با استفاده از کلید واژه هایی از قبیل MRS, Molecular imaging و Cancer در سایت های معتبر علمی نظیر PUBMED و ISI به بررسی مطالعات انجام شده و یافته های حاصل در زمینه MRS پرداخته شد.
یافته ها: تصویربرداری MRS امکان مطالعه اختلالات در ناحیه مغز از قبیل بیماری آلزایمر و سرطان های مغز و پروستات و سایر ارگان ها را فراهم می آورد. این روش همچنین در تشخیص میان بافت نرمال و سرطانی, انواع مختلف سرطان, و نئوپلاستیک از غیر نئوپلاستیک, طراحی مطلوب ترین رژیم های درمانی برای هر بیمار و نیز مانیتور کردن بیماری بعد از درمان مورد استفاده قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید: روش کار با دستگاه جذب اتمی
نتیجه گیری: روش تصویربرداری MRS روشی نوین در تصویربرداری ملکولی است که می تواند در انواع تشخیص افتراقی مورد استفاده قرار گیرد. این روش می تواند عدم توانمندی روش MRI در بررسی آسیب شناسی را برطرف کند.
کاربرد طیف سنجی نزدیک مادون قرمز و ماشین بردار پشتیبان در تشخیص آلودگی به HIV-1
هدف این مطالعه بررسی امکان تشخیص آلودگی سرم انسانی به HIV-1 و تمایز سرمهای آلوده از سالم با استفاده از طیف سنجی نزدیک مادون قرمز با روش آنالیز چند متغیره ماشین بردار پشتیبان به عنوان روش سریع, ارزان و غیر مخرب بوده است.
مواد و روش ها: 35 نمونه سرم آلوده به HIV-1 و 15 نمونه سرم غیر آلوده انتخاب و در بازه 1100-600 نانومتر, توسط دستگاه اسپکتروفتومتر اسکن شدند و جذب آنها به دست آمد. نتایج حاصل برای انجام مرحله آموزش و کالیبراسیون به ماشین بردار پشتیبان ارائه گردید.
پس از تعیین ساختار آموزشSVM , مقادیر جذب حاصل از اسکن 21 نمونه سرم آلوده به HIV-1 و 20 نمونه سرم غیر آلوده در بازه همان طول موج به عنوان نمونه های مجهول برای آزمایش و تشخیص آلودگی یا عدم آلودگی به ماشین بردار پشتیبان اراده شد.
یافته ها: از 21 نمونه آلوده مجهول, 2 نمونه غیر آلوده و بقیه آلوده تشخیص داده شد و از 20 نمونه غیر آلوده مجهول, تنها 1 نمونه توسط ماشین بردار پشتیبان آلوده تشخیص داده شد. حساسیت این روش %91 و اختصاصیت آن %95 برآورد شد.
بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع ترازوی آزمایشگاهی
نتیجه گیری: طیف سنجی نزدیک مادون قرمز همراه با ماشین بردار پشتیبان می تواند به عنوان روش پیش تشخیص آلودگی سرم انسان به HIV-1 به کار گرفته شود.
طیف سنجی مادون قرمز و کاربرد آن در تحقیقات دندانپزشکی
طیف سنجی مادون قرمز یک روش تصویربرداری شیمیایی است که می‌تواند کاربرد زیادی داشته باشد. از مزیت‌های طیف سنجی مادون قرمز می‌توان به امکان استفاده از آن برای انواع نمونه‌ها در حالت‌های مختلف فیزیکی اشاره نمود. هدف از این مقاله، مروری بر دستاورد‌های اخیر و کاربردهای مختلف طیف سنجی مادون قرمز در تحقیقات دندانپزشکی است.
جستجوی مقالات مرتبط در بازه زمانی سالهای 1960 تا 2017 در پایگاه‌های داده ScienceDirect و PubMed انجام شده است. یکی از محبوب‌ترین کاربردهای طیف سنجی مادون قرمز محاسبه درجه تبدیل در مواد دندانی با بیس رزینی است. همچنین برای بررسی ساختار شیمیایی دندان و استخوان و کلسیم فسفات‌های مصنوعی و تشخیص میکروارگانیسم‌ها و حالت‌های پاتولوژیک هم به استفاده شده است.
در این مقاله ما به اصول این تکنیک اشاره کردیم و این روش را به عنوان روشی ساده و سریع برای تعیین ساختار مواد و تغییرات آن توصیه می‌کنیم.
بیشتر بخوانید: استخراج فلزات با اسید کلریدریک چگونه است؟
کاربردهای بالینی اسپکتروسکوپی با تشدید مغناطیس در تشخیص و درمان ضایعات مغزی
اسپکتروسکوپی با تشدید مغناطیس (Magnetic Resonance Spectroscopy: MRS) یک ابزار غیرتهاجمی برای تشخیص و ارزیابی ضایعات مغزی بر اساس خاصیت بیوشیمیایی آنهاست که می تواند اطلاعات زیادی درخصوص پاتولوژی، تقسیم سلولی و تغییرات نکروتیک بافت عصبی و یا تومور در اختیار پزشکان قرار دهد.
MRS بدون نیاز به ماده کنتراست ساختارهای شیمیایی و مواد متابولیکی درون بافت ها را اندازه گیری می کند. با توجه به اینکه در بیماری های مختلف میزان مواد متابولیکی مانند ان استیل آسپارتات(NAA)، کولین (Cho)، کراتین (Cr) و لاکتات (LAC) تغییر می کند، پس به دنبال آن شدت سیگنال مغناطیس هم تغییر خواهد یافت که از این خاصیت در تشخیص و پاسخ به درمان ضایعات مغزی می توان استفاده کرد.
نقش MRS در تشخیص و پاسخ به درمان تومورها و ضایعات کیستیک و نکروتیک در مغز روش ها: در این مقاله مروری کلمات کلیدی Magnetic Resonance، Spectroscopy ، Cancer در پایگاه های Google scholar و PubMed مورد جستجو قرار گرفت و مقالات سالهای 2014 تا 2016 مطالعه شد.
یافته ها: MRS در تمایز تومور های خوش خیم و بدخیم بسیار کارآمد است. پایین بودن NAA/Cho و وجود پیک لاکتات نشانه هایی از بدخیمی است و پیک های لاکتات و لیپید در تمام تومورهای خوش خیم وجود ندارد. سطح بالا Cho نشان دهنده بالا بودن تقسیم سلولی تومورهای مغزی است و به افزایش جمعیت سلول های تشکیل دهنده تومور مرتبط است.
میزان NAA/Cho می تواند وجود تومور در یک ناحیه را با دقت بالای 90 درصد بررسی کند. از طرفی در تشخیص ضایعات کیستیک و نکروتیک از آبسه های مغزی نیز نقش MRS بسیار حائز اهمیت می باشد، زیرا روش های درمانی متفاوتی برای هر کدام وجود دارد. علیرغم اینکه حاشیه های آبسه در تصاویر T2W کم سیگنال است.
بیشتر بخوانید: اسپکتروسکوپی جرمی
اما امکان دیده شدن این ویژگی در تصاویر MRI تومورهای نکروتیک نیز وجود دارد. در MRS آبسه ها با سطح پایین Cho در ppm 22/3 ، سطح متعادل لیپید در ppm 3/1 و سطح بالا آمینواسید در ppm 9/0خود را نمایان می کند اما سطح Cho در تومورهای نکروتیک بالاست و به کمک آن می توان این دو را از یکدیگر تشخیص داد. ن
تیجه گیری: تصاویر MRI به همراه تکنیک MRS به ما این امکان را می دهد که تغییرات مورفولوژی وپاتولوژی تومورها را بررسی کنیم و پاسخ تومور و بافت اطراف آن به درمان را کنترل کنیم.