روش های آنالیز آب
آنالیز آب، شامل آنالیز شیمیایی، فیزیکی، میکروبی و فلزات سنگین است که در آزمایشگاه های آب انجام می گیرد. هر کدام از آنالیزها پارامترهای مختلفی دارند و بسته به کاربری آب این پارامترها متفاوت است. آنالیز برای آب های مختلفی از جمله آب آشامیدنی، آب استخر، آب صنعتی و … قابل انجام است.
آنالیز فیزیکی و شیمیایی آب
آنالیز آب چیست؟ آنالیز فیزیکی و شیمیایی آب شامل بررسی غلظت کاتیون ها و آنیون های آب است. پارامترهای فیزکی و شیمیایی به طور کلی شامل مواد شیمیایی معدنی سمی، مواد شیمیایی معدنی غیر سمی، مواد شیمیایی آلی، گندزداها، محصولات جانبی گندزدایی، مواد رادیواکتیو و آفت کش ها می باشد.
بیشتر بخوانید: تیتراسیون اسید سولفوریک و سود مایع
پارامترهای آنالیز فیزیکی و شیمیایی آب
PH: درجه اسیدی و بازی را نشان می دهد و سرعت خوردگی آب بستگی زیادی به PH آب دارد.
TDS: از مجموع غلظت کل یون های آب بدست می آید که یون های اصلی تشکیل دهنده آن عبارتند از کربنات، بی کربنات، کلراید، سولفات، نیترات، سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم.
سختی کل: از مجموع کلسیم و منیزیم بدست می آید.
TSS: شامل مواد معدنی مانند شن، سیلیت و …. و مواد آلی شامل فیبرهای گیاهی، جلبکها و باکتریها می باشد.
هدایت الکتریکی: قدرتی که آب یا هر محلول دیگری برای انتقال جریان برق دارد هدایت الکتریکی گفته می شود. با افزایش هدایت الکتریکی و TDS و با ثابت ماندن اکسیژن محلول و دیگر پارامترها مقدار خورندگی آب بالا می رود.
کدورت: بیان کننده خاصیت نوری است که سبب پراکندگی نور می شود و به جای عبور پدیده جذب رخ خواهد داد.
کدورت، مواد کلوییدی از جمله خاک رس، گل و لای، مواد قطعه شده آلی و معدنی و پلانگتن ها و دیگر موجودات زنده میکروسکپی آب را شامل می شود. بو، رنگ و طعم نامطبوع جزء آلاینده های آلی آب هستند و تست این پارامترها معرف مناسبی برای آلودگی آب نسبت به مواد آلی را نشان می دهد.
BODs آلاینده های آلی هستند که آنالیز آب برای تعیین میزان اکسیژن خواهی بیولوژیکی نسبی برای تجزیه آن انجام می شود.
COD نیز میزان مواد آلی در آب که می توان توسط اسید کرومیک اکسید کرده و کربن را به صورت گاز دی اکسید کربن درآورد.
قلیائیت نمایانگر ظرفیت آب برای خنثی کردن اسید افزوده شده تا رسیدن به PH حدود 4.5 است. غلظت مواد آلی را TOC (کل کربن آلی) گویند.
بیشتر بخوانید: تفاوت جذب اتمی با ICP
آنالیز میکروبی آب
آنالیز میکروبی آب برای تعیین کیفیت میکروبی آب آب انجام می شود. آنالیر میکروبی آب شامل بررسی پارامترهای کلیفرم گوارشی، کل کلیفرم، سودوموناس، استروپتوکوک مدفوعی، باکتری هترورتروف، استافیلو کوکوس و … است. کلیفرم گوارشی معرف آلودگی آب به فاضلاب انسانی است که در صورت آلودگی موجب اسهال می شود.
کل کلیفرم: این باکتری ها منشأیی غیر از مدفوع مثلا از خاک دارند.
باکتری استروپتوکوک: به شکل کروی (کوکسی یا کوکوس) است و می تواند بیماری هایی مانند گلودرد چرکی، سینه پهلو و یا سیاه مردگی را ایجاد کند.
باکتری سودوموناس: از سیستم ایمنی افراد ناتوان بهره گرفته و در آنها عفونت و سموم مضر در بافت ها ایجاد می کند.
باکتری هتروتروف : این باکتری ها که منبع کربن آن منحصرا از کربن آلی تأمین شده و شامل باکتری های هوازی و بی هوازی اختیاری می باشد. این باکتری در آب باعث به خطر افتادن سلامت قشر آسیب پذیر مثل نوزادان، سالخوردگان و افراد ضعیف خواهد شد.
آنالیز فلزات سنگین آب
آنالیز فلزات سنگین آب شامل آنالیز فلزاتی مانند سرب، آهن، روی، منگنز، کادیوم، جیوه، آرسنیک، کبالت و … می باشد. اکثر فلزات سنگین سرطان زا و خطرناک تشخیص داده شده اند. آب مصرفی ساکنین شهر و روستا نیز چهار مرحله کلی استحصال، انتقال، تصفیه و توزیع را طی می کند تا آلودگی فلزات سنگین آن پاک شود.
بیشتر بخوانید: انواع نمودارهای کالیبراسیون و کاربرد آن ها
آنالیز آب مشتمل بر آنالیز فیزیکی، شیمیایی، میکروبی و فلزات سنگین است و روی نمونه های آبی انجام می شود. هر کدام از آنالیزهای آب ذکر شده، پارامترهای مختلفی دارند که برحسب استفاده و کاربری آب این پارامترها متفاوتند.
نمونه های آبی می توانند آب آشامیدنی، آب استخر، آب صنعتی و … باشند. آنالیز آب برای دلایل متفاوتی از جمله قابل شرب بودن، مواد معدنی موجود در آن، میزان فلزات سنگین و مضر در آب و غیره به کار می رود.
آب سالم وبهداشتی:
آبی است که در موقع مصرف خواص فیزیکی ،شیمیایی ومیکروبی آن مطابق استاندارهای موجود باشد و عاری از هر گونه بو وطعم وظاهر نامطبوع باشد.
اهداف تصفیه آب:
حذف یا غیر فعال نمودن میکرو ارگانیسم های پاتوژن
بهبود در قابلیت ظاهری آب
مقرون به صرفه بودن قیمت آب تصفیه شده
از بین بردن ترکیبات سمی ومضر
برای سلامتی انسان
استاندارد آب:
حدود مجاز وتصویب شده پارامترهای فیزیکی، شیمیایی وبیولوژیکی برای مصرف آب باید رعایت شوند.
بیشتر بخوانید: آشنایی با ابرخازن ها (SUPER CAPACITOR)
انواع استانداردهای آب:
استاندارد اولیه : هدف حفظ جنبه های بهداشتی وسلامتی افراد می باشد.
استاندارد ثانویه :علاوه بر استاندارد های اولیه، زیبا بودن آب و حفظ زندگی گیاهان و حیوانات نیز وجود دارد.
آلودگی آب :
آلودگی آب عبارت است از تغییر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی آب به صورتی که آن را از نظر استاندارد کیفی برای یک مصرف خاص غیر قابل قبول نماید.
انواع آلاینده هایی که از طریق فاضلاب می توانند وارد آب شوند :
زایدات اکسیژن خواه، عوامل بیماری زا، ترکیبات آلی سینیک، نوترینت های گیاهی، مواد شیمیایی غیر آلی ومعدنی، رسوبات، مواد رادیو اکتیو، آلودگی حرارتی، نفت و روغن
منابع آلودگی آب :
منابع شهری وغیر صنعتی، منابع کشاورزی، منابع طبیعی و روان آب های سطحی
خواص آب:
خواص فیزیکی : جامدات معلق، کدورت، رنگ ، طعم، بو، درجه حرارت، Ec Electrical Conductivity...
خواص شیمیایی و فیزیکوشیمیایی : اسیدیته، قلیائیت، سختی، Dissolved Oxygen)Do) و ...
خواص بیولوژیکی : عوامل ارگانیک در آب مانند باکتری ها و ویروس ها و...