انواع ستون های کروماتوگرافی
بیشتر بخوانید: آشنایی با روش کچرز
ستون های کروماتوگرافی مایع فاز معکوس
در ستون HPLC فاز معکوس، فاز ساکن یک ماده غیرقطبی مثل اکتادسیل سیلان است که به صورت شیمیایی به ذرات پرکننده متصل می شود و فاز متحرک یک حلال نسبتاً قطبی مثل آب، متانول، استونیتریل، تتراهیدروفوران یا ترکیبی از آن ها است.
ترکیبی که باید جداسازی شود توسط حلال یا مخلوطی از حلال ها (فاز متحرک) به ستون HPLC که با فاز ساکن پر شده منتقل می شود. در شرایط بهینه، اجزایی که باید جداسازی شوند، با سرعت های متفاوت از فاز ساکن عبور کرده و ستون را در زمان های مختلف ترک می کنند. پیک های خروجی از ستون به کمک یک آشکارساز مشخص می شوند.
کاربرد
انواع دارو ها, ویتامین های محلول در چربی ( K ، E ، D ، A )
ویتامین های محلول در آب (B12 ، B6 B5 ، B3 ، B2 ، B1)، آنتی بیوتیک ها، ضد صرع، اسید آمینه
اسید چرب، پپتید، پروتئین، آنزیم، DNA ، RNA ، نوکلئوتید، افزودنی های غذایی، افزودنی های پلیمر و …
ستون های کروماتوگرافی مایع نرمال فاز
ستون HPLC نرمال فاز دارای فاز ساکن قطبی بوده و برای آنالیز نمونه های قطبی استفاده می شوند، این ستون ها حساسیت های ویژه ای داشته و نیاز به مراقبت های خاص دارند. باید توجه داشت معمولا در کار با این نوع ستون ها مجاز به استفاده از حلال های قطبی چون آب، متانول و یا استونیتریل نمی باشیم.
چون غالبا در فازهای متحرک مربوط به کار با این نوع ستون ها از حلال هایی چون N-Hexan، دی کلرومتان و یا امثال این ها استفاده می شود بهتر است قبل از شروع به کار با این حلال ها ابتدا به اندازه 10 تا 20 برابر حجم ستون ایزوپروپیل الکل از سیستم عبور داده سپس ستون HPLC را با فاز متحرک کاندیشن کنید.
کاربرد
قندها، اولیگو ساکاریدها، دارو ها، داروهای قطبی، گلیکان ها، ویتامین های محلول در آب، داروهای شیمی درمانی و …
بیشتر بخوانید: کروماتوگرافی مایع چیست؟
ستون های کروماتوگراف مایع طرد غربالی
اساس ستون HPLC ژل فیلتراسیون، یا کروماتوگرافی مولکولی بر جداسازی ذرات بر اساس اندازه های مولکولی آن ها استوار است. شکل مولکولی و هیدارته شدن آن ها فاکتورهای تاثیر گذار در این نوع کروماتوگرافی است.
مواد گوناگونی مثل کستران کراس لینک، پلی آکریل آمید، آگاروز، پلیسترین و … به عنوان فاز ثابت در این روش مورد استفاده قرار می گیرد. مولکول ها با اندازه بزرگ در فاز متحرک باقی می مانند و به سرعت از ستون شستشو داده می شوند. از این نوع کروماتوگرافی برای مقاصد تحقیقاتی و تجزیه ای استفاده می شود.
کاربرد
پروتئین و پلیمرهای محلول در آب، پلیمرهای محلول در مواد آلی، کربوهیدرات ها، پلی ساکاریدها، اولیگو ساکاریدها، اسیدنوکلئیک
DNA ، RNA ، اولیگو نوکلئوتید، پپتید، ویروس ها، پلیمرهای صناعی، اولیگومرها و …
ستون های کروماتوگراف مایع تعویض یونی
اساس کار ستون تعویض یونی، تغییر یون ها می باشد. در این روش فاز ثابت با بار مخالف خود با فاز متحرک، تعویض می شود و بر اساس بار یونی متفاوت خود و یا بر حسب مقدار بار یونی جدا می شوند. سطح ظریفی از رزین و یا سلیکا میتواند فاز ساکن در این نوع کروماتوگرافی را تشکیل دهد. کاتیون و یا انیون ها در این حالت بر روی فاز ساکن اندوده می شود و یا با پیوند شیمیایی به آن (فاز ساکن) متصل می شود. برای حفظ بار الکتروشیمیایی با تعویض یون ها، counterion در نزدیکی فاز ساکن تعبیه می شود.
کاربرد
آمینو اسیدها، پپتید، پروتئین، پورین، پیریمیدین، نوکلئوزید، نوکلئوتید، اولیگو نوکلئوتید، DNA و RNA ، محصولات PCR و مونوساکارید، دی ساکارید و …
بیشتر بخوانید: آنالیز پارامترهای گازهای خروجی از دودکش
ستون های کروماتوگراف مایع آب گریز
کروماتوگرافی آبگریز (HIC) یک روش راحت در مقایسه با فاز معکوس برای اتصال و دفع پروتئین های آبگریز است. استفاده از فازهای متحرک آبی در HIC اختلال در ساختار پروتئین ایجاد کرده و منجر به فعالیت بهتر می شود. مولکول های زیستی با غلظت زیاد نمک به یک سطح آبگریز ضعیف جذب می شوند و با کاهش شیب نمک شسته می شوند. ستون کروماتوگرافی آبگریز، برای بهبود عالی فعالیت پروتئین، بارش نمک را با دقت کروماتوگرافی ترکیب می کند.
کاربرد
RNA ریبوزومی، پروتئین، اجزای آنتی بادی، آنتی بیوتیک، آنزیم ها و …
ستون های کروماتوگراف مایع تمایلی
اساس کار ستون های افینیتی، جداسازی نمونه های پروتئینی است که بسیار پرکاربرد، گزینش پذیر و مؤثر می باشد. این تکنیک بر پایه اثرات متقابل منحصر به فرد موجود بین یک مولکول و یک لیگاند متصل به یک ماتریکس است.
کاربرد
کربوهیدرات ها، کاتکول آمین، بیو مولکول ها، پپتید، پروتئین، پروتئین های هیستیدین دار، ایمونو گلوبولین، پروتئین های شیر، پروتئین های غشایی
تراتسفرین، ریبونوکلئاز، آنتی ژن ها، آنتی بادی ها، آنزیم ها و …
بیشتر بخوانید: اندازی گیری صوت زیست محیطی
طریقه انتخاب انواع ستون
انتخاب یک فاز ساکن
یک فاز ساکن مهم ترین گام در انتخاب یک ستون gc است، چون گزینش پذیری یا قابلیت ستون gc در جدا سازی بخش های مختلف نمونه را مشخص می کند. یک فاز ساکن فیلمی است که از نظر شیمیایی به دیواره ی داخلی یک ستون مویین متصل یا روی آن روکش گذاری شده است و بایستی بر اساس نوع عملی که باید انجام شود، مورد انتخاب قرار گیرد. تفاوت های موجود در ویژگی های شیمیایی و فیزیکی ذرات آلی تزریق شده و تعاملات آن ها با فاز ساکن بنیاد فرآیند جداسازی به شمار می روند. زمانی که قدرت تعامل های فاز ساکن–آنالیت برای دو ذره به شکل بارزی متفاوت باشد، یک ذره به نسبت دیگری به مدت طولانی تری نگه داشته می شود. میزان زمانی که آن ها در ستون gc نگه داشته می شوند مقیاسی برای این تعامل های فازی – آنالیتی است.
بیشتر بخوانید: اندازه گیری ذرات خروجی از دودکش
هویت ستون gc
طیف فعلی قطر داخلی ستون gc مویین موجود از نظر تجاری امکان تعادل بین دو فاکتور را فراهم می کند یعنی: کارایی ( تعداد صفحات به صورت نظری ) و ظرفیت نمونه ( مقداری از هر جزء یک نمونه که در ستون می تواند به کار گرفته شود بدون بروز بیش از حد بار گذاری ). بهینه سازی یکی از این فاکتورها نیازمند قربانی کردن یکی دیگر است. هویت ایده آل برای یک کاربرد خاص به نیاز های تحلیلی مورد نظر بستگی دارد.